Ung thư thực quản là gì? Nguyên nhân và cách phòng ngừa
Ung thư thực quản là một trong những loại ung thư đường tiêu hóa phổ biến, ảnh hưởng đến ống thực quản – bộ phận nối giữa họng và dạ dày. Ung thư ở thực quản không chỉ gây ra những biến chứng nghiêm trọng cho sức khỏe mà còn ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống. Vậy, nguyên nhân nào dẫn đến ung thư ở thực quản và có những biện pháp nào giúp phòng ngừa căn bệnh này?
Ung thư thực quản là gì?
Ung thư thực quản là một loại ung thư xảy ra ở ống thực quản, một đường ống dài nối từ cổ họng xuống dạ dày. Thực quản có vai trò vận chuyển thức ăn và chất lỏng từ miệng đến dạ dày. Ung thư ở thực quản thường bắt đầu từ các tế bào lót bên trong thành thực quản và có thể lan rộng ra các lớp khác của thành thực quản hoặc di căn đến các cơ quan khác.
Có hai loại ung thư ở thực quản phổ biến là ung thư biểu mô tế bào vảy (thường xuất hiện ở phần trên và giữa thực quản) và ung thư biểu mô tuyến (thường phát triển ở phần dưới, gần dạ dày).
Nguyên nhân gây nên ung thư thực quản
Ung thư ở thực quản thường bắt nguồn từ sự thay đổi bất thường của các tế bào trong thực quản, khiến chúng phát triển và phân chia không kiểm soát. Mặc dù nguyên nhân chính xác gây ra những thay đổi này chưa được xác định rõ ràng, nhưng có một số yếu tố nguy cơ được cho là làm tăng khả năng mắc bệnh, bao gồm:
- Hút thuốc lá: Đây là yếu tố hàng đầu làm tăng nguy cơ mắc ung thư thực quản, đặc biệt là ung thư biểu mô tế bào vảy.
- Sử dụng rượu bia: Uống rượu bia nhiều, đặc biệt là khi kết hợp với hút thuốc lá, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Trào ngược dạ dày – thực quản (GERD): Việc axit dạ dày trào ngược lên thực quản lâu dài có thể gây tổn thương lớp niêm mạc thực quản, dẫn đến bệnh Barrett thực quản, làm tăng nguy cơ ung thư biểu mô tuyến.
- Chế độ ăn uống không lành mạnh: Chế độ ăn ít rau xanh, trái cây và nhiều chất béo, đồ nướng, thực phẩm chế biến sẵn có thể góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Béo phì: Thừa cân làm gia tăng áp lực trong ổ bụng, dễ gây trào ngược axit, làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.
- Yếu tố di truyền: Gia đình có người thân bị ung thư ở thực quản cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
- Các bệnh lý khác: Những bệnh lý như viêm thực quản mạn tính, nuốt phải các hóa chất gây bỏng thực quản, hoặc nhiễm HPV cũng có liên quan đến nguy cơ ung thư ở thực quản.
Triệu chứng của bệnh ung thư thực quản
Ung thư thực quản thường không gây ra triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn sớm, khiến bệnh nhân khó nhận biết. Tuy nhiên, khi khối u phát triển lớn hơn và ảnh hưởng đến thực quản, các triệu chứng có thể xuất hiện, bao gồm:
- Khó nuốt (nuốt nghẹn): Đây là triệu chứng phổ biến nhất. Ban đầu, người bệnh có thể cảm thấy khó khăn khi nuốt thức ăn đặc, sau đó là thức ăn lỏng và cuối cùng là nước. Cảm giác như thức ăn bị mắc kẹt ở cổ họng hoặc ngực.
- Đau hoặc khó chịu ở ngực: Người bệnh có thể cảm thấy đau tức ngực, đặc biệt là sau khi ăn, hoặc cảm giác nóng rát vùng sau xương ức.
- Sụt cân không rõ nguyên nhân: Việc khó nuốt hoặc chán ăn có thể dẫn đến sụt cân nhanh chóng mà không có lý do rõ ràng.
- Khàn tiếng hoặc ho kéo dài: Nếu khối u xâm lấn vào các dây thần kinh ở vùng cổ họng, người bệnh có thể bị khàn tiếng hoặc ho dai dẳng, đặc biệt là ho ra máu.
- Nôn hoặc buồn nôn: Khối u lớn có thể gây tắc nghẽn thực quản, dẫn đến nôn ói sau khi ăn.
- Mệt mỏi và suy nhược: Cơ thể mệt mỏi do thiếu dinh dưỡng hoặc tác động của khối u gây ra tình trạng suy nhược kéo dài.
Nếu bạn hoặc người thân có các triệu chứng trên, hãy nhanh chóng thăm khám bác sĩ để được khám chuyên sâu tiêu hóa và chẩn đoán kịp thời. Phát hiện sớm giúp tăng khả năng điều trị hiệu quả và cải thiện tiên lượng sống cho bệnh nhân.
Cách phòng ngừa ung thư thực quản
Việc phòng ngừa ung thư ở thực quản có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh. Cùng Phòng Khám An Phước tìm hiểu những biện pháp phòng ngừa hiệu quả:
- Bỏ thuốc lá: Hút thuốc là nguyên nhân hàng đầu gây ung thư thực quản. Ngừng hút thuốc sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh đáng kể.
- Hạn chế rượu bia: Tiêu thụ rượu bia quá mức có thể làm tổn thương niêm mạc thực quản. Do đó, cần hạn chế hoặc bỏ hẳn rượu bia để bảo vệ sức khỏe.
- Duy trì cân nặng hợp lý: Béo phì làm tăng nguy cơ trào ngược dạ dày – thực quản, một yếu tố nguy cơ của ung thư ở thực quản. Chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục thường xuyên giúp duy trì cân nặng khỏe mạnh.
- Chế độ ăn uống lành mạnh:
- Tăng cường ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ.
- Tránh các thực phẩm chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ và đồ nướng cháy khét.
- Uống đủ nước hàng ngày.
- Điều trị trào ngược dạ dày – thực quản (GERD): Nếu bạn bị trào ngược axit thường xuyên, hãy đi khám để điều trị kịp thời, ngăn ngừa nguy cơ tiến triển thành ung thư.
- Tránh ăn quá nóng hoặc quá lạnh: Thói quen ăn uống như sử dụng thức ăn quá nóng hoặc uống nước đá thường xuyên có thể gây tổn thương niêm mạc thực quản.
- Khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt là với những người có yếu tố nguy cơ cao như tiền sử gia đình bị ung thư thực quản, người nghiện thuốc lá, rượu bia lâu năm.
>> Tham khảo: Ung thư trực tràng có hiểm không? Dấu hiệu nhận biết
Lời kết
Ung thư thực quản là một bệnh lý nguy hiểm nhưng hoàn toàn có thể giảm thiểu rủi ro mắc phải nếu chúng ta chủ động thực hiện lối sống lành mạnh và thăm khám sức khỏe định kỳ. Hiểu rõ nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ sẽ giúp bạn có kế hoạch bảo vệ sức khỏe tốt hơn, từ việc điều chỉnh chế độ ăn uống đến việc từ bỏ các thói quen có hại như hút thuốc lá, uống rượu bia. An Phước khuyên bạn hãy chú ý đến cơ thể mình và thực hiện các biện pháp phòng ngừa từ sớm, bởi sức khỏe luôn là tài sản quý giá nhất của mỗi người.
