Vì sao trào ngược dạ dày gây ho kéo dài?

Nhiều người bị trào ngược dạ dày gây ho nhưng lại nhầm tưởng mình mắc bệnh về hô hấp. Kết quả là điều trị ho, viêm họng, viêm xoang mãi không khỏi, trong khi nguyên nhân thực sự nằm ở dạ dày. Vậy tại sao trào ngược dạ dày lại gây ho kéo dài, và làm thế nào để khắc phục triệt để? Hãy cùng Phòng khám An Phước tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Trào ngược dạ dày thực quản và mối liên hệ với ho kéo dài

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng acid và dịch vị từ dạ dày trào ngược lên thực quản. Bình thường, cơ thắt thực quản dưới sẽ đóng lại sau khi thức ăn đi xuống, ngăn acid quay ngược lên. Tuy nhiên, khi cơ này suy yếu hoặc dạ dày ứ đầy, acid dễ dàng trào lên gây viêm loét niêm mạc thực quản.

Điều ít người biết là acid dạ dày còn có thể kích thích vùng hầu họng và đường hô hấp, dẫn đến:

• Ho khan kéo dài, thường nhiều hơn vào ban đêm.
• Cảm giác nghẹn vướng ở cổ họng.
• Viêm họng, viêm xoang, viêm thanh quản tái phát nhiều lần.
• Thậm chí có thể gây hen giả, khó thở.

Chính vì vậy, nhiều người dù đã dùng thuốc ho, kháng sinh hoặc siro vẫn không khỏi, bởi gốc bệnh không nằm ở phổi hay họng, mà là trào ngược dạ dày gây ho.

Vì sao trào ngược dạ dày gây ho kéo dài?

Có ba cơ chế chính lý giải vì sao bệnh trào ngược lại dẫn đến ho dai dẳng:

Acid kích thích trực tiếp vùng hầu họng

Khi acid và dịch vị trào lên thực quản rồi lan tới hầu họng, chúng gây viêm niêm mạc và kích hoạt phản xạ ho tự nhiên của cơ thể. Người bệnh thường cảm thấy nóng rát, khàn giọng, kèm ho liên tục.

Acid vi thể xâm nhập vào đường thở

Trong một số trường hợp, acid không chỉ dừng lại ở thực quản mà còn vi tràn xuống khí quản, phế quản. Điều này gây viêm thanh quản, viêm phế quản và khiến cơn ho kéo dài, nhất là khi nằm ngủ.

Kích hoạt phản xạ thần kinh

Dịch acid trào ngược có thể làm tổn thương niêm mạc thực quản, từ đó kích thích các dây thần kinh tại đây. Tín hiệu truyền đến trung tâm ho ở não, gây nên những cơn ho khan khó kiểm soát.

Như vậy, có thể thấy trào ngược dạ dày gây ho là một biến chứng phức tạp, không đơn thuần chỉ liên quan đến hệ hô hấp, mà gốc rễ nằm ở sự rối loạn tiêu hóa.

Triệu chứng nhận biết trào ngược dạ dày gây ho

Để phân biệt ho do trào ngược với ho do viêm phổi, cảm cúm hay viêm họng, người bệnh cần chú ý các dấu hiệu sau:

• Ho khan kéo dài trên 2 tuần, thường nặng hơn về đêm hoặc khi nằm.
• Kèm theo ợ hơi, ợ nóng, ợ chua, đắng miệng.
• Cảm giác nghẹn, khó nuốt, vướng họng.
• Nóng rát vùng thượng vị, đôi khi đau tức ngực.
• Hơi thở có mùi hôi.

Nếu bạn thường xuyên có các triệu chứng này, rất có thể trào ngược dạ dày gây ho, chứ không phải bệnh hô hấp thông thường.

Xem thêm: Xung huyết dạ dày là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và cách điều trị

Nguyên nhân khiến trào ngược dạ dày trở nên phổ biến ở người Việt

Theo các chuyên gia tiêu hóa, tỉ lệ mắc trào ngược ở Việt Nam ngày càng tăng do những yếu tố sau:

1. Chế độ ăn uống thiếu khoa học: Ăn nhanh, ăn no, ăn nhiều đồ cay nóng, dầu mỡ, uống cà phê, rượu bia, hút thuốc.
2. Thói quen sinh hoạt xấu: Nằm ngay sau khi ăn, thức khuya, ít vận động.
3. Căng thẳng kéo dài: Stress làm tăng tiết acid, gây co thắt dạ dày và đẩy acid ngược lên thực quản.
4. Nhiễm vi khuẩn HP: Loại vi khuẩn sống bền trong acid, gây viêm loét và làm nặng thêm tình trạng trào ngược.

Những yếu tố trên lý giải vì sao nhiều người dù điều trị lâu năm nhưng vẫn bị trào ngược dạ dày gây ho kéo dài.

Biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị sớm

Bỏ qua những cơn ho do trào ngược có thể dẫn đến nhiều hậu quả:

• Viêm họng mạn tính, viêm xoang, viêm thanh quản.
• Tổn thương răng miệng: Acid gây mòn men răng, hôi miệng.
• Viêm phổi hít: Khi acid vi thể đi vào đường thở.
• Barrett thực quản và ung thư thực quản: Nguy cơ cao nếu trào ngược kéo dài.

Nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng ho mạn tính nhiều năm, nhưng thực chất lại là do trào ngược chưa được phát hiện. Điều này cho thấy việc chẩn đoán và điều trị sớm là vô cùng quan trọng.

Xem thêm: Chế độ ăn giúp giảm đau dạ dày

Cách điều trị ho kéo dài do trào ngược dạ dày

Nguyên tắc điều trị

Muốn chữa dứt điểm ho, cần điều trị tận gốc nguyên nhân trào ngược chứ không chỉ tập trung vào đường hô hấp.

Các phương pháp phổ biến

• Thay đổi lối sống: Ăn uống điều độ, tránh nằm sau khi ăn, giảm cân nếu thừa cân.
• Dùng thuốc Tây y: Bao gồm thuốc ức chế bơm proton (PPI), thuốc kháng acid, thuốc bảo vệ niêm mạc thực quản. Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân Việt Nam phản ánh thuốc chỉ giúp giảm triệu chứng tạm thời, dễ tái phát.
• Sử dụng thảo dược hỗ trợ: Một số sản phẩm từ thiên nhiên giúp trung hòa acid, bảo vệ niêm mạc, cải thiện tiêu hóa và giảm stress. Đây được coi là hướng đi bền vững cho người bệnh trào ngược.
• Can thiệp ngoại khoa: Chỉ áp dụng khi bệnh nặng, không đáp ứng điều trị nội khoa.

Điều quan trọng nhất là cần khám tại cơ sở uy tín. hãy ghé Phòng khám An Phước để được chẩn đoán chính xác và lên phác đồ điều trị phù hợp với từng người bệnh.

Cách phòng ngừa trào ngược dạ dày gây ho

• Ăn uống đúng giờ, không ăn quá no hoặc bỏ bữa.
• Tránh thực phẩm kích thích như rượu bia, cà phê, nước ngọt có gas.
• Hạn chế thức ăn cay, chua, nhiều dầu mỡ.
• Không nằm ngay sau khi ăn, nên kê cao gối khi ngủ.
• Giữ tinh thần thoải mái, hạn chế stress.
• Khám sức khỏe định kỳ để phát hiện sớm bệnh lý dạ dày.

Kết luận

Trào ngược dạ dày gây ho là tình trạng phổ biến nhưng dễ bị nhầm lẫn với bệnh hô hấp, khiến việc điều trị sai hướng và kéo dài. Cơn ho chỉ có thể dứt điểm khi nguyên nhân trào ngược được kiểm soát đúng cách.

Để bảo vệ sức khỏe, bạn nên chú ý các triệu chứng ợ hơi, nóng rát, đắng miệng kèm ho khan dai dẳng, và đến ngay cơ sở y tế uy tín để thăm khám. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, Phòng khám An Phước sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong việc chẩn đoán và điều trị trào ngược dạ dày cũng như các biến chứng liên quan.

Hiểu đúng – điều trị đúng – bệnh sẽ khỏi. Chủ động phòng ngừa và khám sớm là chìa khóa để tránh những hậu quả nghiêm trọng do trào ngược dạ dày gây ra.