Tiêu chảy nhiễm trùng là gì? Nguyên nhân và cách phòng tránh

Tiêu chảy nhiễm trùng là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến trên toàn cầu, đặc biệt ở các nước đang phát triển, nơi điều kiện vệ sinh còn hạn chế. Bệnh không chỉ gây khó chịu mà còn có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu tiêu chảy nhiễm trùng là gì, nguyên nhân gây bệnh và các biện pháp phòng tránh hiệu quả.

Tiêu chảy nhiễm trùng là gì?

Tiêu chảy nhiễm trùng là tình trạng đi ngoài phân lỏng hoặc nước nhiều lần trong ngày (thường hơn 3 lần) do nhiễm các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, ký sinh trùng hoặc nấm. Bệnh có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần, tùy thuộc vào nguyên nhân và sức khỏe của người bệnh. Căn bệnh này thường kèm theo các triệu chứng như đau bụng, buồn nôn, nôn mửa, sốt, mất nước và mệt mỏi.

Có hai loại tiêu chảy nhiễm trùng chính:

• Tiêu chảy cấp tính: Kéo dài dưới 2 tuần, thường do nhiễm trùng đường ruột từ thực phẩm hoặc nước nhiễm bẩn.
• Tiêu chảy mạn tính: Kéo dài trên 2 tuần, có thể do các bệnh lý nền hoặc nhiễm trùng dai dẳng như ký sinh trùng.

Tiêu chảy nhiễm trùng đặc biệt nguy hiểm đối với trẻ em, người già và những người có hệ miễn dịch yếu, vì mất nước và điện giải có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nếu không được bù kịp thời.

Nguyên nhân gây nên tình trạng tiêu chảy nhiễm trùng

Căn bệnh này xảy ra khi đường tiêu hóa bị tấn công bởi các tác nhân gây bệnh. Cùng Phòng Khám An Phước xem qua những nguyên nhân chính:

Vi khuẩn

Vi khuẩn là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy nhiễm trùng. Các loại vi khuẩn gây nên căn bệnh này phổ biến bao gồm:

• Escherichia coli (E. coli): Thường lây qua thực phẩm hoặc nước nhiễm bẩn, đặc biệt là thịt chưa nấu chín hoặc rau củ không rửa sạch.
• Salmonella: Có trong trứng, thịt gia cầm hoặc thực phẩm chế biến không đảm bảo vệ sinh.
• Shigella: Gây tiêu chảy phân nhầy, đôi khi có máu, lây qua tiếp xúc trực tiếp hoặc nguồn nước ô nhiễm.
• Vibrio cholerae: Gây bệnh tả, một dạng tiêu chảy cấp tính nghiêm trọng với phân lỏng như nước vo gạo.
• Campylobacter: Thường liên quan đến gia cầm hoặc sữa chưa tiệt trùng.

Virus

Virus cũng là tác nhân quan trọng, đặc biệt ở trẻ em. Một số loại virus phổ biến bao gồm:

• Rotavirus: Nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy nặng ở trẻ nhỏ, lây qua đường phân-miệng.
• Norovirus: Gây dịch tiêu chảy ở cộng đồng, thường xuất hiện ở nơi đông người như trường học, bệnh viện.
• Adenovirus: Gây tiêu chảy ở trẻ em, kèm theo triệu chứng hô hấp.

Ký sinh trùng

Ký sinh trùng thường gây tiêu chảy kéo dài, đặc biệt ở vùng nhiệt đới. Các loại ký sinh trùng gây bệnh tiêu chảy phổ biến là:

• Giardia lamblia: Lây qua nước uống nhiễm bẩn, gây tiêu chảy mãn tính với phân có mùi hôi.
• Entamoeba histolytica: Gây lỵ amip, với triệu chứng tiêu chảy phân máu và đau bụng dữ dội.
• Cryptosporidium: Kháng clo, thường có trong nước hồ bơi hoặc nguồn nước ô nhiễm.

Nấm

Mặc dù ít phổ biến hơn, một số loại nấm như Candida có thể gây tiêu chảy ở những người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như bệnh nhân HIV/AIDS hoặc đang dùng kháng sinh lâu dài.

Triệu chứng của căn bệnh tiêu chảy nhiễm trùng

Các triệu chứng tiêu chảy nhiễm trùng có thể khác nhau tùy thuộc vào tác nhân gây bệnh, nhưng thường bao gồm:

• Đi ngoài phân lỏng hoặc phân nước với tần suất nhiều lần trong ngày.
• Đau quặn bụng hoặc chuột rút.
• Buồn nôn và nôn mửa.
• Sốt nhẹ đến sốt cao.
• Mệt mỏi, mất sức do mất nước.
• Phân có thể có máu, nhầy hoặc mùi hôi bất thường (trong trường hợp nhiễm Shigella hoặc lỵ amip).

Nếu xuất hiện các dấu hiệu nghiêm trọng như mất nước nặng (môi khô, mắt trũng, tiểu ít), sốt cao kéo dài hoặc tiêu chảy không giảm sau 48 giờ, cần đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế ngay lập tức. Hãy đến An Phước Clinic để được các bác sĩ chuyên khoa kiểm tra và điều trị hiệu quả.

Cách phòng tránh căn bệnh tiêu chảy nhiễm trùng

Dưới đây là các biện pháp hiệu quả để ngăn ngừa tiêu chảy nhiễm trùng:

• Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với động vật hoặc bề mặt công cộng. Cắt móng tay thường xuyên để tránh vi khuẩn tích tụ. Hạn chế chạm vào miệng, mũi, mắt khi tay chưa sạch.
• Nấu chín thực phẩm: Đảm bảo thịt, cá, trứng được nấu chín hoàn toàn trước khi ăn. Rửa rau củ dưới vòi nước sạch, ngâm nước muối hoặc dung dịch rửa rau nếu cần.
• Bảo quản thực phẩm đúng cách: Lưu trữ thực phẩm trong tủ lạnh, tránh để thực phẩm chín lẫn với thực phẩm sống.
• Hạn chế ăn ngoài: Tránh ăn tại các quán không đảm bảo vệ sinh hoặc thực phẩm để lâu ngoài trời.
• Uống nước an toàn: Chỉ uống nước đun sôi để nguội, nước đóng chai hoặc nước đã qua xử lý. Không uống nước từ sông, hồ hoặc giếng không được kiểm tra. Rửa sạch bình, chai, hoặc bể chứa nước thường xuyên.
• Tiêm vắc-xin: Tiêm phòng Rotavirus cho trẻ em dưới 5 tuổi để giảm nguy cơ tiêu chảy nặng.
• Bổ sung dinh dưỡng: Tăng cường sức đề kháng bằng chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin và khoáng chất.

>> Xem thêm: Có nên uống men vi sinh mỗi ngày không?

Kết luận

Tiêu chảy nhiễm trùng là một bệnh lý phổ biến nhưng hoàn toàn có thể phòng tránh được nếu chúng ta tuân thủ các biện pháp vệ sinh và an toàn thực phẩm. Hiểu rõ nguyên nhân và cách phòng ngừa sẽ giúp bạn và gia đình giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, đặc biệt trong mùa mưa lũ hoặc khi đi du lịch. Nếu không may mắc bệnh, hãy bù nước kịp thời và tìm đến sự hỗ trợ y tế khi cần thiết.