Nhiễm trùng đường ruột: Nguyên nhân và cách phòng tránh

Nhiễm trùng đường ruột là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới mỗi năm. Nguyên nhân của nhiễm trùng đường ruột rất đa dạng, từ vi khuẩn, virus đến ký sinh trùng, thường liên quan đến vệ sinh thực phẩm và môi trường sống. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nguyên nhân gây nên tình trạng nhiễm trùng đường ruột và các cách phòng tránh để bảo vệ sức khỏe.

Nhiễm trùng đường ruột là gì?

Nhiễm trùng đường ruột là tình trạng viêm hoặc nhiễm trùng ở đường tiêu hóa, thường ảnh hưởng đến dạ dày, ruột non hoặc ruột già. Các triệu chứng phổ biến bao gồm tiêu chảy, đau quặn bụng, buồn nôn, nôn mửa, sốt và mệt mỏi. 

Mặc dù hầu hết các trường hợp tự khỏi sau vài ngày, nhiễm trùng nặng có thể dẫn đến mất nước, suy dinh dưỡng hoặc các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ em, người già và những người có hệ miễn dịch yếu.

Nguyên nhân gây nên căn bệnh nhiễm trùng đường ruột

Hiểu rõ nguyên nhân khiến bạn bị nhiễm trùng đường ruột là bước đầu tiên để phòng tránh hiệu quả. Dưới đây là các tác nhân chính:

Vi khuẩn

• Salmonella: Thường lây qua thực phẩm bị ô nhiễm như thịt gia cầm, trứng hoặc sữa chưa tiệt trùng.
• Escherichia coli (E. coli): Một số chủng E. coli, đặc biệt là E. coli O157:H7, có thể gây tiêu chảy nghiêm trọng, thường liên quan đến thịt bò chưa nấu chín hoặc rau củ nhiễm bẩn.
• Shigella: Gây bệnh lỵ trực khuẩn, lây qua nước hoặc thực phẩm nhiễm phân.
• Campylobacter: Thường tìm thấy trong thịt gia cầm chưa nấu chín hoặc nước nhiễm bẩn.

Virus

• Norovirus: Là nguyên nhân hàng đầu gây viêm dạ dày ruột cấp tính, lây qua tiếp xúc trực tiếp, thực phẩm hoặc nước nhiễm bẩn.
• Rotavirus: Phổ biến ở trẻ em, gây tiêu chảy nặng, lây qua đường phân-miệng.
• Adenovirus: Có thể gây viêm dạ dày ruột, đặc biệt ở trẻ nhỏ.

Ký sinh trùng

• Giardia lamblia: Gây bệnh tiêu chảy do ký sinh trùng, thường lây qua nước nhiễm bẩn.
• Entamoeba histolytica: Gây lỵ amip, lây qua thực phẩm hoặc nước bị nhiễm phân.
• Cryptosporidium: Gây tiêu chảy kéo dài, thường liên quan đến nước uống chưa được xử lý.

Các yếu tố khác

• Thực phẩm nhiễm độc: Thực phẩm để lâu, bảo quản không đúng cách hoặc chế biến trong điều kiện mất vệ sinh có thể chứa vi khuẩn hoặc độc tố.
• Nước nhiễm bẩn: Uống hoặc sử dụng nước từ nguồn không đảm bảo vệ sinh là nguyên nhân phổ biến ở các khu vực thiếu nước sạch.
• Tiếp xúc với người bệnh: Nhiễm trùng đường ruột có thể lây lan qua tiếp xúc trực tiếp hoặc dùng chung đồ vật với người nhiễm bệnh.

Cách phòng tránh bị nhiễm trùng đường ruột

Phòng tránh nhiễm trùng đường ruột không chỉ giúp bảo vệ sức khỏe cá nhân mà còn giảm nguy cơ lây lan trong cộng đồng. Phòng Khám An Phước sẽ hướng dẫn các biện pháp hiệu quả:

Đảm bảo vệ sinh cá nhân

• Rửa tay thường xuyên: Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi tiếp xúc với động vật hoặc xử lý thực phẩm sống.
• Tránh chạm tay vào mặt: Hạn chế đưa tay lên miệng, mũi hoặc mắt để ngăn vi khuẩn xâm nhập.
• Sử dụng khăn sạch: Lau tay bằng khăn sạch hoặc giấy dùng một lần thay vì khăn chung.

An toàn thực phẩm

• Nấu chín thực phẩm: Đảm bảo thịt, cá, trứng được nấu ở nhiệt độ đủ cao để tiêu diệt vi khuẩn (ví dụ: thịt gà cần đạt 74°C).
• Rửa sạch rau củ: Rửa sạch rau củ quả trước khi ăn để loại bỏ vi khuẩn và thuốc trừ sâu.
• Tránh ô nhiễm chéo: Sử dụng thớt riêng cho thực phẩm sống và chín.
• Bảo quản thực phẩm đúng cách: Lưu trữ thực phẩm ở nhiệt độ thích hợp (dưới 5°C cho tủ lạnh, dưới -18°C cho tủ đông) để ngăn vi khuẩn phát triển.

Đảm bảo nguồn nước sạch

• Uống nước an toàn: Chỉ sử dụng nước đã được lọc, đun sôi hoặc đóng chai từ nguồn đáng tin cậy.
• Tránh nuốt nước khi bơi: Nước ở hồ bơi, sông hoặc hồ có thể chứa vi khuẩn hoặc ký sinh trùng.
• Kiểm tra nguồn nước khi du lịch: Mang theo nước đóng chai hoặc sử dụng viên lọc nước khi đến các khu vực có nguy cơ cao.

Tiêm phòng

• Tiêm vắc-xin: Vắc-xin rotavirus có thể bảo vệ trẻ em khỏi viêm dạ dày ruột do virus này. Vắc-xin phòng bệnh thương hàn cũng được khuyến cáo khi du lịch đến khu vực có nguy cơ cao.
• Tăng cường hệ miễn dịch: Ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc để duy trì sức đề kháng.
• Tránh tiếp xúc với người bệnh: Hạn chế tiếp xúc gần với những người đang có triệu chứng tiêu chảy hoặc nôn mửa.

Vệ sinh môi trường sống

• Giữ nhà cửa sạch sẽ: Thường xuyên lau chùi bề mặt, đặc biệt là khu vực bếp và nhà vệ sinh, bằng chất khử trùng.
• Xử lý rác thải đúng cách: Đậy kín thùng rác và vứt rác thường xuyên để tránh thu hút côn trùng mang mầm bệnh.
• Vệ sinh cho thú cưng: Rửa tay sau khi tiếp xúc với phân hoặc vật nuôi để tránh lây nhiễm ký sinh trùng.

Xem thêm: 

• Hội chứng ruột kích thích là gì? Triệu chứng, nguyên nhân và cách phòng ngừa
• Viêm dạ dày là gì? Triệu chứng và phương pháp điều trị

Kết luận

Nhiễm trùng đường ruột là một vấn đề sức khỏe phổ biến nhưng có thể phòng tránh được thông qua các biện pháp vệ sinh đơn giản và lối sống lành mạnh. Việc hiểu rõ nguyên nhân, từ vi khuẩn, virus đến ký sinh trùng, cùng với các biện pháp như rửa tay, đảm bảo an toàn thực phẩm và sử dụng nước sạch, sẽ giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh. Nếu có triệu chứng nghiêm trọng, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ tại cơ sở uy tín như An Phước Clinic để được tư vấn và điều trị kịp thời.