Bệnh viêm gan A lây qua đường nào? Triệu chứng cần lưu ý

Bệnh viêm gan A là một bệnh lý viêm gan cấp tính do virus viêm gan A gây ra. Đây là một trong những bệnh truyền nhiễm phổ biến và dễ lây lan, đặc biệt qua đường tiêu hóa. Viêm gan A có thể ảnh hưởng đến nhiều người, đặc biệt là ở những khu vực có điều kiện vệ sinh kém và hệ thống nước uống không đảm bảo. Việc hiểu rõ về cách lây truyền, triệu chứng của bệnh viêm gan A là rất quan trọng để có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.

Bệnh viêm gan A là gì?

Virus viêm gan A (HAV) gây ra bệnh viêm gan virus A, một loại bệnh viêm gan cấp tính chỉ gặp ở con người. Viêm gan A không tiến triển thành mạn tính và thường chỉ kéo dài trong một khoảng thời gian ngắn. Mặc dù có thể xảy ra suy gan cấp, tỷ lệ này rất thấp, chỉ dưới 1% tổng số ca bệnh. 

Sau khi khỏi bệnh, người bệnh sẽ có miễn dịch bền vững suốt đời, hoặc có thể chủ động phòng ngừa bằng cách tiêm vắc-xin viêm gan A. Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu cho bệnh này.

Bệnh viêm gan A lây qua đường nào?

Hiện nay, số lượng bệnh nhân mắc bệnh viêm gan A đang gia tăng, phần lớn là do thiếu các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Viêm gan A lây truyền chủ yếu qua đường tiêu hóa thông qua việc ăn uống các thực phẩm, nước uống, hoặc vật dụng bị nhiễm virus viêm gan A. Các vật dụng, tay người tiếp xúc với virus cũng có thể trở thành nguồn lây nhiễm. 

Bên cạnh đó, virus viêm gan A có thể tồn tại trong bể bơi, đồ dùng gia đình, và môi trường đất, nguồn nước. Người bệnh thường bài tiết virus viêm gan A qua phân, nước tiểu và nước bọt. Việc ăn phải thực phẩm bẩn, kể cả thực phẩm đông lạnh và chưa được nấu chín, là nguyên nhân chính khiến virus xâm nhập vào cơ thể và gây viêm gan. Thực phẩm bị ô nhiễm, đặc biệt ở các quốc gia có điều kiện vệ sinh kém, là môi trường lý tưởng để viêm gan A lây lan. 

Thói quen ăn uống không đảm bảo vệ sinh, đặc biệt là ăn thực phẩm tái, cũng chính là tác nhân quan trọng gây bệnh. Mặc dù viêm gan A có thể lây qua đường máu, nhưng khả năng này rất hiếm.

Triệu chứng bệnh viêm gan A cần lưu ý

Các dấu hiệu và triệu chứng của viêm gan A thường xuất hiện đột ngột, thường sau 2 – 4 tuần kể từ khi nhiễm virus. Cùng An Phước Clinic tìm hiểu những triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Mệt mỏi: Khi gan bị tổn thương, cơ thể không thể loại bỏ các chất độc một cách hiệu quả, gây ra cảm giác mệt mỏi và uể oải.
• Rối loạn tiêu hóa: Nhiễm virus viêm gan A có thể gây buồn nôn, nôn mửa, chán ăn, tiêu chảy, và đau bụng, đặc biệt là ở vùng bụng trên bên phải.
• Sốt nhẹ: Một triệu chứng thường gặp là sốt nhẹ kéo dài. Nếu có sốt kéo dài, người bệnh nên đi khám để kiểm tra sự hiện diện của virus HAV.
• Biểu hiện ngoài da: Vàng da và vàng mắt là dấu hiệu đặc trưng khi mắc bệnh viêm gan A, mức độ vàng da tùy thuộc vào mức độ tổn thương của gan. Bệnh nhân có thể cảm thấy ngứa khi vàng da nặng.
• Thay đổi màu sắc nước tiểu và phân: Nước tiểu có màu vàng đậm, trong khi phân có màu nhạt hoặc xám xỉn do sự thay đổi nồng độ bilirubin trong máu.
• Đau cơ, khớp: Mặc dù ít gặp (khoảng 10% trường hợp), đây là dấu hiệu cho thấy bệnh có thể diễn biến nặng và cần được điều trị kịp thời.

Không phải tất cả những người nhiễm virus đều có triệu chứng. Người lớn thường có triệu chứng rõ ràng hơn trẻ em. Khoảng 10% trẻ em dưới 6 tuổi bị nhiễm virus viêm gan A không có triệu chứng vàng da, trong khi tỷ lệ vàng da ở người lớn và trẻ lớn có thể lên đến hơn 70%. 

Các triệu chứng thường giảm dần trong vài tuần, nhưng trong một số trường hợp, nhiễm trùng có thể kéo dài hoặc dẫn đến biến chứng nghiêm trọng.

Cách phòng ngừa bệnh viêm gan A

Cách phòng ngừa hiệu quả nhất để bảo vệ bản thân khỏi viêm gan A là tiêm vắc xin viêm gan A. Vắc xin này được tiêm hai mũi, mũi thứ hai sẽ được tiêm nhắc lại sau 6 – 12 tháng kể từ mũi đầu tiên. Vắc xin viêm gan A được khuyến nghị cho các đối tượng sau:

• Tất cả trẻ em từ 1 tuổi trở lên.
• Người lớn có nguy cơ cao mắc bệnh viêm gan A, bao gồm:
  • Những người làm việc hoặc đi du lịch ở những khu vực có tỷ lệ viêm gan A cao.
  • Người trong gia đình có người nhiễm virus viêm gan A.
  • Nhân viên phòng thí nghiệm có thể tiếp xúc với virus viêm gan A.
  • Người làm các công việc có nguy cơ tiếp xúc cao, như cô nuôi dạy trẻ, hộ lý, y tá, nhân viên xử lý nước thải, v.v.
  • Người có các vấn đề sức khỏe làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh, chẳng hạn như rối loạn đông máu, mắc bệnh gan mãn tính, bao gồm viêm gan B hoặc viêm gan C.
  • Người sử dụng ma túy trái phép.
  • Người đồng tính nam hoặc lưỡng tính.

Ngoài việc tiêm vắc xin, để giảm thiểu nguy cơ nhiễm viêm gan A, bạn cũng cần thực hiện các biện pháp phòng ngừa sau:

• Rửa tay kỹ bằng xà phòng và nước ấm trước khi ăn uống và sau khi đi vệ sinh.
• Ăn chín, uống sôi, hạn chế ăn ngoài.
• Tự gọt vỏ và rửa sạch tất cả các loại trái cây và rau quả tươi trước khi ăn.

>> Xem thêm: Bệnh viêm gan bí ẩn là gì? Triệu chứng cần chú ý để bảo vệ sức khỏe

Lời kết

Việc phòng ngừa bệnh viêm gan A chủ yếu tập trung vào việc duy trì vệ sinh cá nhân, thực phẩm và nguồn nước sạch. Khi có các triệu chứng nghi ngờ, như mệt mỏi, vàng da, hay rối loạn tiêu hóa, người bệnh cần đến ngay cơ sở y tế An Phước để được thăm khám và điều trị. Nếu áp dụng đầy đủ các biện pháp phòng ngừa, bệnh viêm gan A hoàn toàn có thể được kiểm soát và ngăn chặn hiệu quả.